Probiotyki na depresję. Jak działają psychobiotyki?

Depresja jest powszechnym zaburzeniem psychicznym, które może mieć charakter długotrwały lub nawracający, istotnie upośledzający zdolność człowieka do funkcjonowania w życiu codziennym [Vilagut i wsp., 2016]. Obecnie depresja dotyka około 350 mln osób, a zakres populacji dotkniętej depresją cały czas się powiększa. Oprócz typowych objawów związanych z psychiką, depresja może wywoływać szereg zmian związanych z funkcjami fizjologicznymi, a nawet zmieniać mikrobiom jelit [Gawlik i wsp., 2013, Liu i wsp., 2020].

Liu i jego współpracownicy zbadali mikrobiotę jelitową u 90 dorosłych Amerykanów, wśród których 43 osoby wykazywały objawy depresji klinicznej, a 47 osób stanowiło grupę kontrolną. W badaniu stwierdzono, że osoby z depresją kliniczną miały znacząco odmienną mikrobiotę jelitową w porównaniu z grupą kontrolną. Mikrobiota jelitowa pacjentów cierpiących na depresję charakteryzowała się niższą liczebnością bakterii z typu Firmicutes, do którego należą bakterie kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus, oraz wyższą liczebnością bakterii z typu Bacteroidetes, w którym wyróżnia się niekorzystne bakterie oportunistyczne [Liu i wsp., 2020]. W innym badaniu, Huang i współpracownicy przy użyciu sekwencjonowania 16S rRNA i analizy bioinformatycznej ocenili skład mikrobioty jelitowej 54 osób, z czego 27 pacjentów wykazywało zaburzenia depresyjne. Wyniki badań wykazały, że u pacjentów z depresją występują poważne zaburzenia składu mikrobioty jelitowej. Tak jak w przypadku wcześniej wspomnianych badań autorzy zaobserwowali znaczny spadek liczebności bakterii należących do Firmicutes [Huang i wsp., 2018].
Co ważne, analiza wyników dwóch powyższych badań doprowadziła do wniosku, że zmniejszenie liczebności Firmicutes powoduje spadek ilości krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, których niedobór może osłabiać funkcję bariery jelitowej [Stilling i wsp., 2016; Trzeciak i Herbet, 2021]. Z kolei osłabienie bariery jelitowej może przyczynić się do przedostawania się patogenów i ich metabolitów do krwioobiegu, co w konsekwencji wywołuje odpowiedź immunologiczną która może mieć związek z rozwojem depresji [Diehl i wsp., 2013].

bakterie psychobiotyczne, mają wpływ na zdrowie psychiczne

Jak wynika z badań klinicznych przeprowadzanych w ostatnich latach probiotyki mogą być pomocne w leczeniu stanów depresyjnych. Wśród wielu różnych szczepów obecnych w probiotykach znajdują się bakterie psychobiotyczne, które spożywane w odpowiedniej ilości mają korzystny wpływ na zdrowie psychiczne [Dinan i wsp., 2013]. Wykazano, że bakterie te mają istotny wpływ na metabolizm i funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, w konsekwencji wpływając na zdrowie psychiczne [Forsythe i wsp., 2010; Yang i wsp., 2020], dzięki osi mózg-jelita-mikrobiom (BGM) – poprzez mechanizmy neuronalne, endokrynologiczne i immunologiczne [Bravo i wsp., 2012; Desbonnet i wsp., 2008].
Przykładowo, Rudzki i współpracownicy badali właściwości Lactobacillus plantarum 299v (LP299v) [Rudzki i wsp., 2019]. W badaniu wzięło udział 79 pacjentów z depresją kliniczną; pacjenci z grupy badanej otrzymywali selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) z probiotykiem Lactobacillus plantarum 299v (10 × 10⁹ CFU dziennie), a pacjenci kontrolni tylko SSRI z placebo, przez 8 tygodni. W badaniu stwierdzono brak istotnych zmian w poziomie kortyzolu, jednakże zaobserwowano spadek stężenia kynureniny, która wykazuje działanie neurotoksycznym, oraz odnotowano poprawę funkcji poznawczych w grupie LP299v w porównaniu z grupą placebo [Rudzki i wsp., 2019].

Ponadto, naukowcy Wallace i Milev przeprowadzili badanie pilotażowe na 10 pacjentach z zaburzeniami depresyjnymi, którzy nie przyjmowali żadnych leków przeciwdepresyjnych. Pacjenci otrzymywali suplementację probiotykami Lactobacillus helveticus R0052 i Bifidobacterium longum R0175 (w dawce 3 × 10⁹ CFU raz dziennie przez 8 tygodni). Badania te dowiodły, że codzienna suplementacja probiotykami znacząco zmniejszyła lęk i poprawiła ogólny nastrój [Wallace i Milev, 2021]

Warto również dodać, że różne probiotyki mogą być bardziej korzystne w przypadku pewnych objawów lub podtypów depresji; jednak randomizowane badania kliniczne dotyczące depresji zwykle nie zawierają danych dotyczących objawów, co utrudnia ustalenie efektów specyficznych dla danego szczepu w populacjach klinicznych.

Probiotyki wieloszczepowe to wyższa siła działania

Co ważne, w wielu badaniach preparaty wieloszczepowe charakteryzowały się wyższą siłę działania u ludzi, co sugeruje się, że wykazują efekty synergiczne, z rozszerzoną korzyścią dla fizjologii gospodarza [Yong i wsp. 2020]. Dlatego też rozsądną i jednocześnie opłacalną strategią wydaje się być stosowanie probiotyku wieloszczepowego jakim jest EkoSynbiotyk ProBio Koło®.

fenyloalanina i prebiotyki

Ze względu na swój wieloszczepowy skład EkoSynbiotyk ProBio Koło® wydaje się być idealnym synbiotykiem (prebiotyk i probiotyk w jednym), który może być stosowany w celu łagodzenia objawów depresji jako uzupełnienie do tradycyjnego leczenia opartego na SSRI. Poza gatunkami Lactobacillus plantarum czy Bifidobacterium longum, które zostały opisane w/w badaniach jako możliwe czynniki łagodzące objawy depresji, EkoSynbiotyk ProBio Koło® zawiera również substancję biologicznie czynnych oddziaływujące na układ nerwowy, w tym, fenyloalaninę, która charakteryzuje się działaniem przeciwdepresyjnym czy rybitol będący składnikiem witaminy B2 wpływającej na prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Bibliografia:

1. Vilagut, G.; Forero, C.G.; Barbaglia, G.; Alonso, J. Screening for Depression in the General Population with the Center for Epidemiologic Studies Depression (CES-D): A Systematic Review with Meta-Analysis. PLoS ONE 2016, 11, e155431. [Link do artykułu]

2. Gawlik, S.; Waldeier, L.; Muller, M.; Szabo, A.; Sohn, C.; Reck, C. Subclinical depressive symptoms during pregnancy and birth outcome—A pilot study in a healthy German sample. Arch. Womens Ment. Health 2013, 16, 93–100. [Link do artykułu]

3. Liu, R.T.; Rowan-Nash, A.D.; Sheehan, A.E.; Walsh, R.F.L.; Sanzari, C.M.; Korry, B.J.; Belenky, P. Reductions in anti-inflammatory gut bacteria are associated with depression in a sample of young adults. Brain Behav. Immun. 2020, 88, 308–324.[Link do artykułu]

4. Huang, Y.C.; Shi, X.; Li, Z.Y.; Shen, Y.; Shi, X.X.; Wang, L.Y.; Li, G.F.; Yuan, Y.; Wang, J.X.; Zhang, Y.C.; et al. Possible association of Firmicutes in the intestinal microbiota of patients with major depressive disorder. Neuropsychiatr. Dis. Treat. 2018, 14, 3329–3337. [Link do artykułu]

5. Stilling, R.M.; van de Wouw, M.; Clarke, G.; Stanton, C.; Dinan, T.G.; Cryan, J.F. Buttermilk neuropharmacology: Bread and butter axis of the microbiota-gut-brain? Neurochem. Int. 2016, 99, 110–132. [Link do artykułu]

6. Trzeciak, P.; Herbet, M. Role of the Intestinal Microbiome, Intestinal Barrier and Psychobiotics in Depression. Nutrients 2021, 13, 927. [Link do artykułu]

7. Diehl, G.E.; Longman, R.S.; Zhang, J.X. The microbiota restricts the transport of bacteria to the mesenteric lymph nodes by CX (3) CR1 (hi) cells. Nature 2013, 494, 116–120. [Link do artykułu]

8. Dinan, T.G.; Stanton, C.; Cryan, J.F. Psychobiotics: A novel class of psychotropic. Biol. Psychiatry 2013, 74, 720–726. [Link do artykułu]

9. Forsythe, P.; Sudo, N.; Dinan, T.; Taylor, V.H.; Bienenstock, J. Mood and gut feelings. Brain Behav. Immun. 2010, 24, 9–16. [Link do artykułu]

10. Yang, Z.; Li, J.; Gui, X.; Shi, X.; Bao, Z.; Han, H.; Li, M.D. Updated review of research on the gut microbiota and their relation to depression in animals and human beings. Mol. Psychiatry 2020, 25, 2759–2772. [Link do artykułu]

11. Bravo, J.A.; Julio-Pieper, M.; Forsythe, P.; Kunze, W.; Dinan, T.G.; Bienenstock, J.; Cryan, J.F. Communication between Gastrointestinal Bacteria and the Nervous System. Curr. Opin. Pharmacol. 2012, 12, 667–672. [Link do artykułu]

12. Desbonnet, L.; Garrett, L.; Clarke, G.; Bienenstock, J.; Dinan, T.G. The probiotic bifidobacteria infantis: An assessment of potential antidepressant properties in the rat. J. Psychiatr. Res. 2008, 43, 164–174. [Link do artykułu]

13. Rudzki, L.; Ostrowska, L.; Pawlak, D.; Małus, A.; Pawlak, K.; Waszkiewicz, N.; Szulc, A. Probiotic lactobacillus plantarum 299v decreases kynurenine concentration and improves cognitive functions in patients with major depression: A double-blind, randomized, placebo controlled study. Psychoneuroendocrinology 2019, 100, 213–222. [Link do artykułu]

14. Wallace, C.J.K.; Milev, R.V. The Efficacy, Safety, and tolerability of probiotics on depression: Clinical results from an open-label pilot study. Front. Psychiatry 2021, 12. [Link do artykułu]

15. Yong, S.J.; Tong, T.; Chew, J.; Lim, W.L. Antidepressive Mechanisms of Probiotics and Their Therapeutic Potential. Front. Neurosci. 2020, 13, 1361. [Link do artykułu]